Door een schreeuwend tekort aan personeel staan al wekenlang lange rijen op Schiphol. Passagiers wordt gevraagd minstens 3 uur voor vertrek te komen. En dan nog lopen ze de kans hun vlucht te missen. CEO Dick Benschop werd naar de Tweede Kamer geroepen, om tekst en uitleg te geven over de chaos bij zijn bedrijf.

Niet alleen de nationale luchthaven dreigt compleet vast te lopen door een gebrek aan medewerkers. Ook de spoorwegen en het busvervoer hebben te weinig mensen om volgens dienstregeling te kunnen rijden. Waardoor treinen en bussen uitvallen. Vorige maand had de NS 1100 vacatures, van alles hebben ze tekort: hoofdconducteurs, machinisten, IT’ers, veiligheidsmedewerkers, kantoorpersoneel en mensen voor in de stationswinkels.

Dan maar de auto? Helaas. Ook Rijkswaterstaat heeft personeelsproblemen. Onlangs nog moest daarom de Ketheltunnel plotseling worden afgesloten, op de A4 bij Rotterdam. Met lange files tot gevolg. Twee medewerkers die stonden ingeroosterd om de tunnel te bemannen waren allebei ziek. En van de 10.000 mensen die bij Rijkswaterstaat werken, was er niet één die het tunneltoezicht eventjes kon overnemen.

Transport, logistiek, personenvervoer. Maar ook horeca, retail, bouw, onderwijs, zorg… het maakt niet uit waar je kijkt. In álle sectoren is een schreeuwend tekort aan handjes, hoofdjes en hartjes die kunnen aanpakken. De werkloosheid is historisch laag. Er zijn meer vacatures dan werklozen. De banen liggen voor het oprapen.

Voor wie een baan zoekt lijkt die krapte misschien een luxe-probleem. Maar het acute personeelstekort heeft ook een structurele tekortkoming blootgelegd op de Nederlandse arbeidsmarkt: een totaal gebrek aan flexibiliteit. Het zit muurvast, zolang de ongeschreven norm blijft dat werknemers een leven lang in loondienst zijn bij dezelfde onderneming. Met verzekering, pensioen, CAO, 13e maand, vakantiegeld en twee jaar doorbetaald bij ziekte. Al die zwaarbevochten werknemersrechten uit de vorige eeuw hebben een aantal in beton gegoten zekerheden opgeleverd. Die nu een blok aan het been zijn van de moderne economie.

Soms zijn wendbaarheid en ondernemerschap belangrijker dan continuïteit en voorspelbaarheid. Werk is werk, ongeacht de arbeidsrechtelijke status van degene die het uitvoert. Werkgevers denken wel drie keer na voordat ze iemand voor onbepaalde tijd in dienst nemen. Want zie maar eens van ze af te komen, bij disfunctioneren of economische tegenwind. Maar tegelijkertijd worden de één miljoen ZZP-ers en flexwerkers in ons land actief tegengewerkt door de vakbonden, omdat ze de arbeidsmarktverhoudingen zouden verstoren. Het is de wereld op z’n kop. ZZP-ers zijn niet het probleem, maar de oplossing. Het is geen Zielepoot Zonder Pensioen, maar Zonder Zeuren Presteren.

Over Paul Laseur

Presentator van het programma is Paul Laseur. Hij was jarenlang beurscommentator in de vroege ochtend en presenteerde uiteenlopende praatprogramma’s over het bedrijfsleven, ondernemerschap en de bouw. Eerder werkte hij voor NOS, RTL en BBC en verscheen regelmatig op televisie. ‘De bouw is een cruciale sector voor de Nederlandse economie en samenleving. Wonen, werken, mobiliteit, recreatie: de bouw maakt het allemaal mogelijk. Geweldig om nu elke vrijdagmiddag een uur lang in gesprek te gaan met echte makers.’ Aldus Paul Laseur. Het is geen Zielepoot Zonder Pensioen, maar Zonder Zeuren Presteren.